برآورد اثرپذیری بارش‌های منطقه‌ای ایران از سیگنال‌های بزرگ مقیاس جوی به روش تحلیل آماری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی عمران آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، رشته مهندسی و مدیریت منابع آب، موسسه آموزش عالی آل طاها

3 پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه تحقیقات آب، وزارت نیرو

4 دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی عمران، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان.

چکیده

امروزه تاثیر سیگنال‌های بزرگ مقیاس جوی بر شرایط آب و هوایی مناطق مختلف دنیا، امری اثبات شده است. شناخت این فرایندهای آب و هوایی مدیران را قادر می‌سازد تا در سیاست‌گذاری‌های آینده، هزینه‌ها و یا خسارت‌هایی که این پدیده‌ها می‌توانند به جامعه تحمیل نمایند را در نظر بگیرند. با توجه به تاثیر پدیده‌های جوی بزرگ مقیاس بر آب و هوای کشور، در این پژوهش تاثیر آنها بر افزایش بارش مطالعه گردید. برای بررسی تغییرات بارش از شاخص‌های دور پیوند SOI، AO، NAO، MJO استفاده شد. بارش‌ها در 21 استان کشور در بازه 40 ساله 1975تا 2014 مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که پدیده انسو بیشترین تاثیر را بر بارش اکثر مناطق مورد بررسی داشته است. بعلاوه روش متوسط اطلاعات متقابل که در این تحقیق به عنوان جایگزین روش تحلیل ضرایب همبستگی استفاده شد، نشان داد که زمان تاخیری بین وقوع ال‌نینو در اقیانوس آرام و اثر آن بر تغییرات جوی کشور وجود ندارد. در ادامه با شناسایی دوره‌های ال‌نینو و لانینا متوسط بارش در این دوره‌ها محاسبه و با دوره خنثی مقایسه گردید. مطابق نتایج، بارش استان‌ خراسان رضوی با 5/39 % افزایش نسبت به دوره‌های نرمال دارای بیشترین تاثیر از پدیده ال‌نینو بود. بارش استان تهران نیز بطور متوسط 10 % تحت تاثیر ال‌نینو افزایش داشت و حداکثر افزایش آن در سال 1982 با 3/30 % افزایش محاسبه شد. بطور کلی پدیده ال‌نینو در ایران باعث افزایش بارندگی و وقوع لانینا باعث کاهش بارندگی می‌شود، هر چند در برخی نقاط محدود اینگونه نبوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimation of the Effect of Large-Scale Signals on Regional Rainfall of Iran by Statistical Analysis

نویسندگان [English]

  • Farhad Hooshyaripor 1
  • Sanaz Faraji 2
  • Farshad koohian-Afzal 3
  • Majid Dehghani 4
1 Science and Research Branch
2 Al-Taha University
3 Water Research Institute
4 Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Vali-Asr university of Rafsanjan
چکیده [English]

Today, the effects of large-scale atmospheric signals on the local weather in different parts of the world have been proven. Understanding the climate processes enables managers to evaluate in their policy and plan the damages cost that these phenomena can impose on the communities. This paper aims at evaluating the effect of large-scale atmospheric signals on the Iran's rainfall. To investigate precipitation variation, SOI, AO, NAO, and MJO indices were. The rainfall in 21 stations over the country was studied in the 40-year period from 1975 to 2014, and it was determined that the ENSO had the greatest impact on the rainfall in most of the study areas. In addition, Average Mutual Information (AMI) showed that there was no lag time between the occurrence of El-niño in the pacific and its effect on atmospheric changes in the stations. Following the detection of El-Niño and La-Niña episodes, the average rainfalls were calculated during these episodes and compared with that of the normal episode. According to the results, rainfall in Mashhad station with 39.5% increase took the greatest impact from El-Niño. The precipitation of Tehran also increased by an average of 10% under the influence of El-niño, and its maximum increase was taken place by 30.3% in 1982. In general, the El-niño in Iran causes increasing in rainfall amount and the La-Niña decreases rainfall.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Enso
  • Teleconnection
  • Large Scale Atmospheric Signals
  • Average Mutual Information